معرفی رشته مهنسی سازه های آبی

کارشناسی ارشدسازه های آبی یکی از گرایش‌های کارشناسی ارشد مهندسی کشاورزی و عمران است که در زمینه تحلیل و طراحی سازه‌هایی که به نوعی با آب سروکار داشته و در ساختمان‌های هیدرولیکی به‌کار برده می‌شوند، فعالیت دارد.

در واقع اين گرايش ترکیبی از گرایش‌های سازه و آب می‌باشد.

این گرايش همچنین با مباحث مطرح شده در هر دو موضوع مهندسی محیط زیست وبهداشت نیز ارتباط دارد.

البته همانطور که عنوان شد، تأکید بیشتر این گرایش بر روی طراحی و محاسبه‌سازه‌های مرتبط با آب می‌باشد و مطالعات هیدرولوژیکی چندان در حیطه‌ مباحث این گرایش نیست.

اگر بخواهیم صادقانه در مورد این گرایش اظهار نظر کنیم، باید بگوییم که مهندسی آب و سازه‌های آبی گرایشی است کاملاً ابتکاری که نظیر آن را فقط می‌توان در کشور هلند یافت؛ چرا که یکی از چالش‌های پیش رو برای دولتمردان هلندی حفظ تمامیت ارضی کشور در مقابل بالا آمدن سطح آب دریا است.

اما ضرورت گرایش سازه های آبی در ایران با توجه به رشد جمعیت و نگرش تازه‌ای که در سالهای اخیر به استفادۀ بهینه از آبهای کشور، در جهت تأمین آب آشامیدنی صورت گرفته و نیز تمرکز توجه بر امور مربوط به سدسازی، کاملاً مشهود است و همین موضوع نیاز به وجود متخصصین در زمینه‌های مختلف و نیز در سطوح مختلف صنعتِ آب را پررنگ‌تر می‌سازد.

مهندسین عمران، از گرایش آب و سازه‌های هیدرولیکی به مارماهی تعبیر می‌کنند. اما چرا مارماهی؟ پاسخ این پرسش بسیار روشن است. با انتخاب این گرایش، يک مهندس عمران توانایی پیدا می‌کند که هم کارهای سازه‌ای انجام دهد و هم کارهای آبی، از جمله وارد شدن به بحث‌های منابع آب که خاص رشته‌های مدیریت منابع آب و محیط زیست است.

با اینکه نباید از نکات فوق به هنگام انتخاب این گرایش غافل شد، اما روی هم رفته کارشناسی ارشد  آب و سازه‌های هیدرولیکی گرایشی است که يقابلیت انعطاف دارد.

زمینۀ فعالیت، آیندۀ شغلی مهندسی سازه های آبی

امکان ادامه تحصيل در گرايش سازه‌های آبی در مقطع دکترا در داخل کشور وجود دارد.

دانشگاه هایی مانند تهران، تربیت مدرس، علم و صنعت، خواجه نصیر و تبریز دارای مقطع دکترای آب و سازه آبی هستند ولی بطور کلی انتخاب‌ها در ایران بسیار کم است.

اما شرایط برای ادامه تحصیل در خارج از کشور بسیار بیشتر فراهم می‌باشد، تا این حد که می‌توان حتی در رشته مکانیک، در برخی موضوعات مانند مدل‌سازی جریان‌های زیستی در بدن به پژوهش پرداخته و حرفی هم برای گفتن داشت.

فارغ التحصیلان این دوره می‌توانند با وزارتخانه‌ها و سازمانهای مسئول اجرای طرحهای عمرانی در زمینه آبرسانی مانند وزارت نیرو، وزارت کشاورزی، وزارت راه و شهرسازی و شهرداری‌ها همکاری داشته باشند. همچنین همکاری با مهندسین مشاور سدسازی و منابع آب، نظارت بر اجرای پروژه‌های موضوع فعالیت این شرکت‌ها و مشارکت در طراحی سازه‌های هیدرولیکی نظیر سدها، اسکله‌ها، کانال‌های آبرسانی و … از دیگر زمینه‌های کاری فارغ‌التحصیلان این گرایش است.

در هر یک از موارد فوق فازهای طراحی سازه‌های هیدرولیکی، اجرا و نظارت بر آنها بطور مستقیم زیر نظرمهندسان سازه‌های هیدرولیکی انجام می‌شود که این خودبازار کار مناسبی را برای مهندسان سازه‌های آبی فراهم می‌کند. البته فارغ التحصیلان سازه‌های هیدرولیکی می‌توانند در شاخه‌های دیگر مانند سازه، آب و سازه‌های دریایی نیز مشغول بکارشوند.

از معروفترين مراکز و شرکتهای مرتبط با اين رشته می‌توان به آب نیرو، مپنا، مهاب قدس، مشانیر،یکم و … اشاره کرد.